Ontwikkeling
14/8/2025

Innovatiekracht meten binnen je organisatie: zo werkt het

Rick Luiten
Bedrijfskundig adviseur

Iedereen roept om innovatie. Maar wat betekent dat eigenlijk? En belangrijker: hoe weet je of je écht innoveert of gewoon speelt met post-its? In deze blog lees je hoe je innovatiekracht écht meetbaar maakt.

Download whitepaper

Innovatiekracht meten binnen je organisatie: zo werkt het

Er is iets geks aan de hand in bedrijven. Ze willen allemaal ‘innovatiever’ zijn. Alsof je innovatie als chocopasta over je organisatie kunt uitsmeren. Managers roepen het op borrels. Medewerkers mompelen het in vergaderingen. En op de website staat het in koeienletters naast ‘klantgericht’ en ‘ontzorgen’. Wat ik van innovatie zelf vind, lees je in mijn vorige blog.

Maar wat bedoelen we er eigenlijk mee? En belangrijker nog: hoe weet je of je écht innovatief bent… of gewoon lekker aan het hobbyen? Ik vertel je dat innovatie geen magie is, maar gewoon werk. Meetbaar werk zelfs.

Innovatiekracht is geen onderbuikgevoel

Innovatiekracht! Dat klinkt als iets dat je alleen kunt voelen. Iets wat er ‘wel of niet is’. Zoals sfeer op de werkvloer. Of het humeur van een HR-manager op maandagochtend.

Maar innovatiekracht is prima te meten. Het is namelijk niets anders dan: de mate waarin een organisatie in staat is om vernieuwingen te realiseren die waarde toevoegen.

Let op dat laatste: waarde toevoegen. Want alleen een nieuw idee op papier, dat je ergens tussen de kwartaalrapportages en het bedrijfsuitje hebt verzonnen, telt niet. Het moet werken. Bij voorkeur voor de klant.

Van ‘lekker bezig’ naar ‘goed bezig’

Veel bedrijven denken dat ze goed bezig zijn als ze af en toe iets nieuws proberen. “We hebben een brainstorm gehad.” Of: “we hebben AI in de werkstructuur geïntegreerd.”

In de praktijk betekent dat: er is een stagiair die ChatGPT heeft uitgeprobeerd en ergens een mapje ‘proeftuin’ heeft aangemaakt in Teams. Maar innovatiekracht is structureel. Dat betekent:

  • Je vernieuwt regelmatig, niet eenmalig.
  • Je voert ook écht uit, niet alleen ideeën verzamelen.
  • En: je leert. Liefst van dingen die grandioos misgaan.

Een goede innovatiekracht zie je dus terug in je bedrijfs-DNA. Niet in je moodboard.

Oké, maar hoe meet je het dan?

Veel bedrijven stimuleren verandering. Innovatie. Maar vervolgens meten ze hun behaalde resultaat alsof ze het gewicht van een met potlood getekend vierkant willen bepalen met een passer.

"Wij zijn een innovatieve organisatie."

"Oké, gaaf. Waar baseer je dat op?"

"...Nou, eh, we hebben een brainstorm gehad en iemand heeft een opzet gemaakt."

Kijk, als het enige meetbare resultaat van je innovatiebeleid een post-it muur is die inmiddels door de schoonmaker is weggehaald, dan moeten we praten. Want innovatiekracht is wél te meten. Je moet alleen weten wát je moet meten. Je meet het aan de hand van drie dingen:

  1. Output van innovatie

Wat heb je de afgelopen 1-3 jaar aan écht nieuwe producten, diensten of processen opgeleverd? Bijvoorbeeld: welk percentage van je omzet komt uit innovaties jonger dan 3 jaar?

  1. De effectiviteit van je innovatieproces

Zijn je verbetertrajecten effectief? Wordt er geleerd van mislukkingen? Of verdwijnen ze stilletjes in een la als niemand kijkt?

  1. De randvoorwaarden in je organisatie

Zijn mensen gemotiveerd om mee te denken? Krijgen ze ruimte om te experimenteren? Is er een beetje psychologische veiligheid om af en toe iets doms te proberen zonder meteen op het matje te worden geroepen?

Innovatiekracht gaat dus niet alleen over het resultaat, maar ook over het vermogen om te blijven vernieuwen. Het gaat om je structurele innovatiecapaciteit, niet je incidentele succesje.

Hoe weet je nou of je goed zit?

Stel jezelf deze vragen - en wees eens bloedeerlijk:

  • Worden nieuwe ideeën vastgelegd én opgevolgd?
  • Is er een duidelijk proces van idee -> test -> implementatie?
  • Is er ruimte (en budget) voor experimenten?
  • Wordt er geëvalueerd op impact? Niet alleen op ‘leuk geprobeerd’?

Als je op meer dan de helft van deze vragen 'uhh...' moet antwoorden, dan heb je geen innovatiekracht. Dan heb je vooral een goed bedoelde intentieverklaring.

‘Dashboarden’ is geen vies woord

Je kunt innovatie prima dashboarden. Niet alles hoeft in een Excelsheet te passen, maar een beetje grip helpt. Ik raad aan om KPI’s te gebruiken zoals:

  • Het jaarlijks aantal succesvolle implementaties.
  • De snelheid van idee naar uitvoering.
  • De klantimpact van innovaties.
  • De tijdwinst door innovaties.
  • En ja, zelfs: het aantal projecten dat is gestopt. Omdat stoppen soms dapperder is dan doorgaan.

En, als je het écht goed wilt doen, dan combineer je die cijfers met kwalitatieve inzichten. Waarom werkte iets wel? Waarom iets niet? Wat leren we daaruit voor de volgende keer?

Dát is innovatiekracht. Niet alleen output, maar ook een lerende houding. Een proces. En een beetje zelfspot als het weer eens misloopt.

En daarmee de conclusie!

Je hoeft geen innovatiehub te bouwen met glijbanen en gratis havercappu’s om innovatief te zijn. Innovatiekracht zit gewoon in normale bedrijven. Met normale mensen. Die af en toe iets proberen. Het lef hebben om te falen. En daar structureel beter van worden.

Dus: wil je weten of je organisatie innovatief is? Stop met het gevoel hebben dat het wel goed zit. Begin met meten. En als het tegenvalt? Mooi. Dan weet je waar je kunt verbeteren. Want zoals elke echte innovator weet: het begint pas écht als je durft te kijken naar wat er misgaat. Succes met meten. En vergeet niet af en toe te lachen als het dashboard weer eens iets geks laat zien. Dat hoort erbij.

Meer weten?

Wat is jouw ervaring met het meten van innovatiekracht op de werkvloer? Of wil er graag nog meer over weten en ben je geïnteresseerd hoe wij je daarbij kunnen helpen? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag verder.

Ontwikkeling
14/8/2025

Innovatiekracht meten binnen je organisatie: zo werkt het

Rick Luiten
Bedrijfskundig adviseur

FAQs

Bekijk hier de veelgestelde vragen.

Wat bedoelen we eigenlijk met innovatiekracht?

Innovatiekracht is de mate waarin je organisatie in staat is om vernieuwingen te realiseren die waarde toevoegen. Dus niet alleen ideeën bedenken, maar ze ook uitvoeren én laten werken – liefst voor de klant.

Kun je innovatiekracht echt meten?

Ja. Het is geen vaag gevoel, maar meetbaar werk. Je kijkt naar output (wat is er écht vernieuwd?), proces (hoe effectief is je aanpak?) en randvoorwaarden (is er ruimte om te experimenteren?).

Wat zijn goede KPI’s om innovatiekracht te meten?

Denk aan het aantal succesvolle implementaties per jaar, snelheid van idee naar uitvoering, klantimpact, tijdwinst én het aantal gestopte projecten. Want stoppen is soms innovatiever dan doorgaan.

Hoe weet ik of mijn organisatie goed zit qua innovatie?

Stel jezelf eerlijke vragen: worden ideeën opgevolgd? Is er een testproces? Is er ruimte en budget? Wordt impact geëvalueerd? Als je vaak ‘uhh…’ zegt, is er werk aan de winkel.

Heb je een innovatiehub nodig om innovatief te zijn?

Nee hoor. Geen glijbanen of havercappu’s nodig. Innovatiekracht zit in normale bedrijven met normale mensen die durven te proberen, te falen en daarvan leren. Dat is pas vernieuwend.